تکنولوژی در جهان روز به روز در حال پیشرفت است و اکنون با گذر از دو نسل اینترنت، به دنیای وب ۳، نسل جدیدی از اینترنت وارد شدهایم. وب ۳ جایی است که که از فناوری بلاکچین برای ارائه پروتکلهای غیرمتمرکز از طریق توکنهای مختلف ارزهای دیجیتال استفاده میکند. بنابراین میتوانیم بگوییم در نسل جدید اینترنت، بازیکن اصلی کریپتو است. پس اگر به عنوان یک سرمایهگذار بازار ارز دیجیتال قصد دارید سبد خود را به روز کنید، حتما باید نگاهی به بهترین ارزهای وب۳ داشته باشید. به احتمال زیاد، این ارزها شگفتیسازهای بعدی بازار رمزارزها خواهند بود.
وب 3 چیست؟
شبکه جهانی وب (World Wide Web) دارای چندین نسخه است. این شبکه و نسخههای متفاوت آن میزبان ارزهای دیجیتال است و این ارزها روی این نسخهها توسعه مییابند. برای درک بهتر اینکه وب 3 چیست و دلیل وجود عدد در اسم آن، بهتر است دیگر نسخههای وب را بررسی کنیم.
وب 1
اولین نسخه وب در دهه 90 میلادی توسط تیم برنر – لی توسه یافت و اینترنت کار خود را آغاز کرد. این نسخه بیشتر با ساختار “فقط برای خواندن” خود شناخته میشود؛ به این معنی که کاربران فقط توانایی خواندن مطالب در سایتها را داشتند. وب 1 باعث شروع موج عظیم استفاده کاربران از کامپیوترها و اینترنت شد.
وب 2
دومین نسخه شبکه جهانی وب در سال 2005 و همزمان با رشد شبکههای اجتماعی از جمله فیسبوک و توییتر کار خود را آغاز کرد. در این نسخه وب کاربران بالاخره میتوانستند با محتواها تعامل داشته و ساختار فقط برای خواندنی که در وب 1 برقرار بود تغییر کرده بود. وب 2 گرچه روی پایههای وب 1 ساخته شده، اما بسیار متمرکز است و به گفته بسیاری از تحلیلگران توسط تعداد معدودی کمپانی به صورت کامل کنترل میشود؛ متمرکز بودن وب 2 دلیل اصلی این کنترل است.
(بلاکچین) اوراکل
شبکه اوراکل راهی برای دسترسی سیستم غیرمتمرکز اکوسیستم وب 3 به دادههای موجود، سیستمهای قدیمی و محاسبات پیشرفته و پیچیده است؛ پس نمیتوان آن را به عنوان یکی از شبکههای جهانی وب درنظر گرفت. شبکه غیرمتمرکز شده اوراکل (که با نام DON نیز شناخته میشود) امکان ایجاد قراردهای هوشمند (هیبرید) را فراهم میکند و این قراردادها طی فرآیندهای خود برای پشتیبانی برنامههای غیرمتمرکز (dApps) استفاده میشوند.
وب 3
از وب 3 میتوان به عنوان “اینترنت تحت مالکیت کاربران و توسعهدهندگان، همگی هدایت شده توسط توکنها” یاد کرد. در وب 3 کاربران میتوانند علاوه بر خواندن که ویژگی وب 1 و تعامل (نوشتن) که ویژگی وب 2 بود، صاحب و مالک داراییهای دیجیتال شوند. در وب 3 متمرکز بودن به شیوه سنتی وجود نداشته و به همین دلیل این وب برخلاف وب 2، برای کسی قابل کنترل نیست.
در اینجا باید اشارهای به DAO ها نیز داشته باشیم؛ شبکههای DAO (Decentralized Autonomous Organization) به عنوان نمونه اولیه وب 3 شناخته شده و شبکههای غیرمتمرکزی هستند که اعضای مختلفی توانایی شرکت، تصمیمگیری و رأیگیری در آنها را داشته، بدون اینکه هویت آنها فاش شده و یا نیاز به ملاقات بین آنها باشد. گاورننسها و قراردادهای هوشمند در این شبکه به عنوان توکنها عمل میکنند و توانایی فعالیت در DAO را به کاربران میدهد.
وب 3 با استفاده از ایده توکنها طراحی و توسعه یافته و برخلاف وب 2 که در آن کمپانیهای بزرگ از محتوای تولید شده توسط کاربران سود میبردند، در وب 3 به طور مستقیم به توسعهدهندگان پاداش میدهد. توکنها نیز برای کاربران به عنوان ابزاری برای کسب قدرت تعامل و تصاحب داراییها را میدهد (به مثالی که در DAO زدیم دقت کنید). در وب 3 کاربران توانایی این را داشته تا از توکنها به عنوان دارایی دیجیتال خود استفاده کنند و بتوانند با توجه به میزان دارایی توکن خود به تعامل با شبکه بپردازند.
بهترین ارزهای دیجیتال حوزه وب 3 کداماند؟
همانطور که اشاره شد، در وب 3 توکنها به عنوان دارایی کاربران محسوب شده و این توکنها، همان ارزهای دیجیتال هستند. در ادامه به بررسی بهترین ارزهای حوزه وب 3 میپردازیم. این ارزها به راحتی در صرافیهای ایرانی و خارجی قابل خرید و فروش هستند و به عنوان ارزهای مهم بازار ارزهای دیجیتال به شمار میروند.
چین لینک LINK
رمزارز چین لینک با نماد معاملاتی $LINK برای اولین بار در سال 2017 معرفی شد. چین لینک یک لایه انتزاعی بلاکچین است که امکان اتصال جهانی قراردادهای هوشمند را فراهم میکند. چین لینک علاوه بر نقش مالکیتی در حوزه وب 3 و امکان معامله، دارای نقشهای دیگری نیز دارد؛ از جمله آنها میتوان به نقش آن در شبکه اوراکل اشاره کرد.
چین لینک به عنوان یک لایه انتزاعی بلاکچین عمل میکند که امکان اتصال قراردادهای هوشمند به صورت جهانی را فراهم میکند؛ از طریق یک یک شبکه اوراکل غیرمتمرکز، چین لینک به بلاکچین اجازه داده تا به صورت ایمن با دادهها، رویدادها و روشهای پرداختی تعامل داشته باشد. ارز دیجیتال چین لینک از زمان ابتدای عرضه در سال 2017 بیش از 7800 درصد رشد قیمتی را تجربه کرد و در سال 2024 بالغ بر 64 درصد رشد داشته است.
فایل کوین FIL
فایل کوین با نماد معاملاتی $FIL شناخته میشود. پروژه فایل کوین اولین بار در سال 2014 به عنوان یک لایه کمکی برای IPFS (Interplanetary File System) معرفی شد. این سیستم یک شبکه ذخیرهسازی به صورت Peer-to-Peer بود که کاربران در آن برای فضای ذخیرهسازی بیشتر و دیگر قابلیتها، توکن $FIL پرداخت میکردند.
فایل کوین به صورت پروتکل باز (Open Protocol) است و توسط بلاکچین پشتیبانی میشود. این شبکه بلاکچین تعهدات انجام شده توسط شرکتکنندگان در شبکه را با استفاده از $FIL که رمزارز اصلی این شبکه بلاکچین است، ثبت میکند. همچنین این بلاکچین بر اساس دو سیستم Proof-of-Replication و Proof-of-Spacetime فعالیت میکند. ارز دیجیتال فایل کوین در چندین سال اخیر دچار افت شدیدی شده و از زمان ابتدای عرضه تا کنون بالغ بر 65 درصد افت قیمت داشته است. بالاترین قیمت فایل کوین در سال 2021 رقم خورد و این رمزارز از اواخر همین سال افت شدید خود را شروع کرد. همچنین این رمزارز در سال 2024 نیز افت قیمتی برابر با حدود 5 درصد داشته است.
تتا THETA
رمزارز تتا که با نام تتا نتورک نیز شناخته شده، با نماد معاملاتی $THETA معامله میشود. تتا یک رمزارز لایه 1 بلاکچین است که به صورت غیرمتمرکز فعالیت میکند و با هدف ارائه خدمات مربوط به ویدئو، هوش مصنوعی و سرگرمی توسعه یافته است. همچنین تتا از دو بخش “بلاکچین تتا” و “تتا اج نتورک (Theta Edge Network)” نشکیل شده و به صورت دو شبکهای عمل میکند. ارز دیجیتال تتا در سال 2018 معرفی شده و از زمان عرضه تا اکنون رشدی تقریبا برابر با 740 درصد را تجربه کرده است. این رمزارز در سال 2021 به بالاترین قیمت معاملاتی خود رسید که به بیشتر از 13 دلار میرسید.
هلیوم HNT
رمزارز هلیوم با نماد معاملاتی $HNT شناخته میشود. این رمزارز به صورت غیرمتمرکز فعالیت داشته و توسط شبکه بلاکچین برای فعالیت دستگاههای Internet of Things مورد استفاده قرار میگیرد. این رمزارز برای اولین بار در جولای سال 2019 معرفی شد.
هلیوم به دستگاههای کم قدرت و بیسیم اجازه داده تا با هم ارتباط برقرار کنند و با استفاده از شبکه نودهای این رمزارز، بتوانند اطلاعات را رد و بدل کنند. نودها درست مانند هاتاسپات عمل میکند که درواقع ترکیبی از یک درگاه وایرلس و یک دستگاه بلاکچین ماینینگ هستند. کاربرانی که با این نودها فعالیت میکنند، به صورت توکن HNT پاداش خود را دریافت میکنند. ارز دیجیتال هلیوم از ابتدای معرفی خود در سال 2019 رشدی بسیار زیاد و بالغ بر 1720 درصد را داشته و قیمت آن در سال 2024 رشدی برابر با 190 درصد را تجربه کرده است.
فلاکس Flax
فلاکس (فلاکس اسکریپت) با نماد معاملاتی $FLAX شناخته میشود. ارز دیجیتال فلاکس یک رمزارز سبز (حامی محیط زیست) است که با تمرکز بر کامیونیتی فعالیت میکند. این رمزارز بر اساس پروتکل Proof-of-Space-and-Time طراحی شده و درواقع یک یک فورک از کدبیس چیا نتورک است که با حمایت کامیونیتی طراحی شده است.
گراف GRT
گراف با نماد معاملاتی $GRT شناخته میشود. گراف برای جستوجوی دادهها در شبکههایی مانند IPFS و اتریوم استفاده شده و به عنوان پشتیبان اصلی برنامههای زیادی در DeFi و نیز اکوسیستم وب 3 استفاده میشود. همه کاربران میتوانند APIهای باز ساخته و منتشر کنند که به آنها سابگراف گفته میشود و برنامهها میتوانند با استفاده از ابزار GraphQL برای بازیابی دادههای بلاکچین در این APIها جستوجو کنند. ارز دیجیتال گراف در سال 2024 رشدی بالغ بر 56 درصد را تجربه کرد و در این سال با قیمتی از محدوده 0.14 تا 0.44 دلار معامله شده و در نوسان است. نکته جالب در بررسی قیمتی گراف این است که از زمان عرضه تا به حال نه رشد و نه افت قیمتی قابل توجهی را در این بازه تجربه کرده است.
پولکادات DOT
پولکادات با نماد معاملاتی $DOT شناخته میشود. این رمزارز درواقع یک مولتیچین اوپن سورس است که شبکه بین بلاکچینهای خاص را برقرار و ایمن میکند. پولکادات همچنین انتقال زنجیرهای را تسهیل میکند و برای انتقال هر نوع دادهای به زنجیرههای بلاکچین اجازه اتصال و تعامل با یکدیگر را میدهد؛ پس این انتقال فقط محدود به توکنها نیست. ارز دیجیتال پولکادات از ابتدای عرضه خود در سال 2020 تا میانههای سال 2024 رشدی برابر با 86 درصد را تجربه کرده است و بالاترین قیمت آن نیز در سال 2021 رقم خورد که برابر با 53.38 دلار بود.
اینترنت کامپیوتر ICP
رمزارز اینترنت کامپیوتر با نماد معاملاتی $ICP شناخته میشود. اینترنت کامپیوتر به عنوان یک تجدیدنظر اساسی و جدید در طراحی بلاکچین شناخته شده که با نوآوریهای خاص در زمینه کریپتوگرافی تقویت شده است.
اینترنت کامپیوتر با ایده نوآورانه خود اولین “کامپیوتر جهانی” بلاکچین را ارائه کرده است که میتواند بدون نیاز به دانش IT از جمله رایانش ابری، ساخت انواعی از خدمات و سرویسهای آنلاین، از جمله رسانههای اجتماعی تحت وب را ممکن کند. ارز دیجیتال اینترنت کامپیوتر در سال 2024 رشدی بالغ بر 111 درصد داشته است که نشان از آینده درخشان این رمزارز میدهد.
اتریوم نیم سرویس ENS
اتریوم نیم سرویس با نماد معاملاتی $ENS در بازار شناخته میشود. این رمزارز و سرویس آن، به صورت باز و قابل توسعه طراحی شده و وظیفه تبدیل آدرسهای اتریوم را بر عهده دارد. این تبدیل از آدرسهای قابل خوانش برای انسان به کدهای الفبایی قابل خوانش برای کامپیوترها صورت میگیرد.
این کدها در انواعی از خدمات دیچیتالی از جمله کیف پولها مورد استفاده قرار میگیرند؛ یکی از این کیف پولها، کیف پول محبوب متامسک است که از این کدها استفاده میکند.. همچنین این سیستم امکان تبدیل این آدرسها به صورت برعکس (تبدیل از کدهای قابل خواندن برای ماشین به آدرسهای قابل خواندن توسط انسان) را دارد. ارز دیجیتال اتریوم نیم سرویس از زمان عرضه خود در سال 2021، افت قیمتی برابر با 30 درصد را تجربه کرده است.
استکس STX
رمزارز استکس با نماد معاملاتی $STX در بازار شناخته میشود. استکس یک لایه برای قراردادهای هوشمند است و باعث میشود تا قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز بیتکوین را به عنوان یک دارایی شناخته و تراکنشهای خود را در شبکه بلاکچین بیتکوین انجام دهند. ارز دیجیتال استکس از زمان عرضه اولیه خود در سال 2020 رشد قیمتی برابر با 632 درصد داشته و بالاترین قیمت خود را در سال 2024 تجربه کرد که برابر با 3.61 دلار است.
دلیل محبوبیت ارزهای وب 3 چیست؟
شبکه وب 3 محبوبیت بسیار زیادی بین کاربران پیدا کرده است و ارزهایی که در بستر این شبکه طراحی و توسعخ یافتهاند نیز بین کاربران دارای محبوبیت ویژهای هستند؛ کافی است به درصد رشد این رمزارزها نگاهی بیندازید تا متوجه این موضوع شوید. بخشی از محبوبیت این ارزها به دلیل ویژگیهای انقلابی شبکه وب 3 است، اما از دیگر دلایل این محبوبیت موارد زیر هستند:
غیرقابل سانسور
غیرقابل کنترل توسط شخص و یا سازمان
فعالیت به صورت غیرمتمرکز
پتانسیل رشد بسیار بالا
نقش مهم در فعالیتهای شبکه وب 3
استفاده به عنوان هزینه پرداختی در سرویسهای مختلف تحت شبکه وب 3
وب 3، نسل آینده اینترنت
وب 3 جدیدترین نسل اینترنت است که همه چیز در آن با ارزهای دییجتال انجام میشوند. بنابراین شکی نیست که همه این ارزها دارای پتانسیل رشد بسیار بالایی هستند و در کنار این پتانسیل، خدمات بسیار مفیدی را در بستر شبکه وب 3 به کاربران ارائه میدهند؛ پس حتما تعدادی از این رمزارزها را در سبد خرید خود داشته باشید.
نوشته بهترین ارزهای وب 3 که باید در سال 2024 بشناسید! اولین بار در ایرانیکارت. پدیدار شد.